Wereldoorlog1-locaties

Deze site voert langs de memorabele en historische locaties van de eerste wereldoorlog

de "great war" of de "grote oorlog" van 1914 tot 1918.

(klik op de locatie, een aantal zijn weer verder onderverdeeld, klik dan verder)

Als geen andere oorlog heeft deze oorlog zijn sporen en littekens achter gelaten.

In elk Frans dorp, stad, gemeente vindt men in het centrum wel een monument of gedenksteen ter herinnering aan de gesneuvelden van deze gemeente.

Na afloop op 11 november 1918 liep er een voormalige strook niemandsland (no-man's land: een woord dat vóór 1914 waarschijnlijk nog nooit gebruikt was) van de Noordzee bij Nieuwpoort tot aan de Zwitserse grens. Grote delen daarvan en ook de directe omgeving waren totaal verwoest. Complete dorpen zijn verdwenen. Steden lagen volledig in puin. Dit was de voormalige frontlinie. Overblijfselen van oorlogstuig kunnen nog steeds boven de grond komen zie hier. Een enkele keer explodeert er wat. Men stuit regelmatig op resten van vermiste soldaten (nog steeds gemiddeld 30 per jaar) die vervolgens met militaire eer worden herbegraven. Het gemak waarmee in deze oorlog werd omgesprongen met soldatenlevens gaat nu ons voorstellingsvermogen ver te boven. Maar het publiek moest onwetend blijven: het aantal slachtoffers werd angstvallig geheim gehouden en in het openbaar mocht niet over compromissen gesproken worden. 

Sensationeel was de recente vondst van massagraven bij Fromelles (zie aldaar).

Geleidelijk heeft het niemandsland  na 1918 weer zijn oorspronkelijke vorm aangenomen behalve dat sommige locaties van deze linie veranderd zijn in een merkwaardig golvend land als gevolg van de talloze granaatinslagen. Met sommige stukken land kon men niets meer, ze worden nu bedekt met bossen. Steden zijn weer hersteld en dorpen, soms op een andere plaats, zijn weer opgebouwd.

Militaire panoramafoto’s waarmee de hele frontlinie vanaf Nieuwpoort tot aan Peronne in beeld is gebracht geven een beeld van dit no man's land (zie boeken Peter Barton).

Bij geografie van de frontlinie is een deel van het "western front" ingetekend op een huidige michelin kaart. Een aantal locaties zijn aangevuld met een google earth view. Met streetview kan men eenvoudig een groot deel van het oude front volgen.

Wat is gebleven zijn de talloze oorlogskerkhoven “war cemeteries” die vaak  werden ingericht op de locatie waar de soldaat sneuvelde, dus op het slagveld. Ze zijn er in allerlei maten, liggen soms aan een weg maar vaak ook eenzaam diep in het land. Ook buiten Frankrijk en België zijn er locaties die de gevolgen laten zien van deze oorlog, oa (Gallipoli).

Al deze locaties waar zich een stuk geschiedenis van de wereldoorlog 1 heeft afgespeeld zijn de moeite meer dan waard om eens te bezoeken. Vooral dan wordt men zich bewust van de enorme slachtpartij die toen heeft plaats gevonden. Het is nu onvoorstelbaar dat een groot deel van de gesneuvelden, ook nog als vrijwilliger, van beide kampen, opgewekt deze oorlog ingingen. 

Het is aan een buitenstaander nauwelijks uit te leggen waarom deze oorlog ontstond en überhaupt noodzakelijk was. Het was niet alleen een politieke moord op de niet zo populaire kroonpretendent van het Oostenrijke/Hongaars keizerrijk in Serajevo.  

Veel achtergrondinformatie komt ook uit digitale boeken, vrij via internet te downloaden, geschreven door tijdgenoten. Hoe het was en hoe men die oorlog meemaakte wordt het beste gehaald uit hetgeen deze ooggetuigen van destijds te vertellen hadden, met als bekendste de oorlogscorrespondent/verslaggever Philip Gibbs (1877-1962). Hij mocht toen niet alles schrijven van wat hij zag en hoorde, dat kon pas in 1919: "Now it can be told". Getuigen van destijds, speciaal de militairen en degenen die de oorlog op allerlei manieren hebben meegemaakt geven het beste weer wat zich heeft afgespeeld op de diverse locaties, zie aldaar. Interessant zijn ook de ontsnappingen van POW's via de Nederland-Duitse grens.   

Bij de specifieke locaties wordt vaak informatie gegeven, veel van deze informatie is voor deze site overgenomen. Op veel plaatsen zijn de laatste jaren bezoekerscentra gekomen waar één en ander wordt verteld.

Soldaten vochten in deze oorlog met het idee dat door hun opoffering hierna nooit meer oorlog zou worden gevoerd. Helaas gebeurde het tegenover gestelde: Reeds in 1919 bij de vredesvoorwaarden kon Philip Gibbs voorspellen wat er zou gebeuren:

Zo zeker als de zon op komt zal deze vrede met voorwaarden gebaseerd op pure wraak weer leiden tot een volgende oorlog.  

de brooding soldier

Graag commentaar, ev aanvullingen, zonodig correcties op deze site